2011/12/29

Болор толь бичиг Nook Simple Touch дээр

Nook маань Англи-Англи толь бичигтэй. Тэр нь хэрэглэхэд нэлээд төвөгтэй юм. Ядаж байхад миний Англи хэл тийм ч сайн биш. Зарим үгний тайлбарыг огт ойлгохгүй тохиолдол ч байгаа тул яаж ийгээд Англи-Монгол толь Nook дээр ашигладаг болгохоор шийдэв. Толь бичгээс гадна Nook дээр хэвтээгээр нь ном уншвал зүгээр юм гэж бодоод Nook-ийн өөрийнх нь reader app-ыг биш харин өөр Андройд reader app ашиглая гэж шийдлээ.

Андройд дээр Google Books, Cool Reader, FBReader, Moon+ Reader, Aldiko гэх мэт ebook app ууд түм бумаараа байдаг юм байна. Тэр дундаас таалагдсан нь Aldiko байв. Ном хэвтээгээр нь уншдаг, фонт сольдог, үг сонгож толь бичгээс харж болдог гэх мэт давуу талууд ихтэй юм. Тиймээс APK-г нь хуудаснаас нь татаж аваад disassemble хийж яаж толь бичиг ашигладгийг мэдэж аваад Болор толь ашигладаг болгов.

Та гэхдээ Aldiko-г Болор тольтой хамт Nook дээр ашиглахын тулд Nook-ээ rooting хийсэн байхаас гадна ADB ашиглаж Nook-тэй холбогдож чаддаг байх ёстой. Хэрвээ та тэгж чаддаг бол доорх зааврыг ашиглаад Aldiko суулгаж Болор тольтой хамт ашиглаж болно:
  1. Aldiko татах: wget http://www.aldiko.com/downloads/aldiko2.apk
  2. Aldiko Nook дээр суулгах: adb install aldiko2.apk
  3. Nook-тэй холбогдох: adb shell
  4. Систем партишн дээр бичиж болдог болгох: mount -o remount,rw /dev/block/mmcblk0p5 /system
  5. Болор толь ашигладаг болгох: echo "78.47.55.31            api.wordnik.com" >> /system/etc/hosts
  6. Aldiko Nook дээр асаах: am start -a android.intent.action.MAIN -n com.aldiko.android/.ui.HomeScreen
 За Nook дээр Цагаан Соёот хэвтээгээр уншингаа Болор толиноос үг харж байгаа байдал:


2011/12/04

Mongolduu Open Source Android App

Намар Асуулт.NET-ийн админ Хундага Монгол дууны андройд программ хийгээд өгөөч гэхээр нь хийсэн программаа open source болгоно гэсэн болзолтойгоор Mongolduu NextGen программыг хийж өгөв. Урьд байсан Mongolduu программ нь background-д дуу тоглуулдаггүй гэх мэт нэлээд дутагдалтай байсан юм байна. Харин шинэ хийсэн программ маань ямар ч байсан дууг background-д тоглуулна. Дуу сонсонгоо программ дээрээ өөр юм хийж болно гэсэн үг. UI нь нэг иймэрхүү харагдаж байна:

Та андройд гар утастай бол Android Market-аас Mongolduu NextGen гээд хайгаад суулгаж аваарай. Энэ программын эх кодыг харин та https://github.com/tugstugi/mongolduu -аас татаж аваарай. Хэрхэн ашиглах заавар нь мөн GitHub дээр байгаа. Хэрвээ та өөрийн гэсэн Монгол дууны сантай бол миний энэ программын design-ыг өөрчлөөд өөрийн гэсэн андройд апп хийж болно.

2011/11/19

Монгол ном Nook Simple Touch дээр унших

Хараа муутай болохоор компьютерын дэлгэц дээр удаан хугацаанд юм уншихаар нүд өвдөөд байдаг тул, нүдээ хайрлах санаатай Nook Simple Touch хэмээх 99$-ын үнэтэй E-Ink дэлгэцтэй ebook reader Америкаас авлаа. Энэ EInk дэлгэцийн технологи яг л муухан бор цаасан дээр хэвлэсэн юм шиг харагддаг бөгөөд LCD дэлгэцийн технологи шиг цаанаас нь гэрэлтүүлэх хэрэггүй тул хэчнээн ч цаг уншихад нүд өвдөнө гэх зовлонгүй, мөн маш бага тог ашигладаг учир нэг цэнэглэсэн байхад хэдэн долоо хоног ном уншиж болох аж.

Nook Simple Touch -ын техникийн үзүүлэлт нь:
  • 800 Mhz TI OMAP3 ARM Cortex-A8 Cpu
  • 256 MB RAM
  • 2 GB Flash
  • Android 2.1 OS
Nook Android ашигладаг болов ч Launcher программыг нь хийсэн компани нь өөрсдийнхөө Launcher-аар сольчихсон тул гаднаас нь харахад Android ашигласан гэж огт мэдэгдэхгүй юм.

Хэд хоног Nook дээрээ 19 ээр зууны сонгодог зохиолууд Project Guttenberg ээс татаж уншив. Зохиолч нь нас бараад 75 жил өнгөрсний дараа номыг нь элдэв бусын copyright гэлтгүй хэрэглэж болдог бөгөөд ийм номуудыг энэ Project Guttenberg цуглуулдаг ажээ. Nook дээ эндээс номуудаа EPUB гэсэн форматаар татаад авчихна, Amazon Kindle -тэй хүмүүс бол MOBI форматаар татаад авчих боломжтой ажээ.

Хэдэн гадаад ном уншчихаад Монгол хэлээр ebook байж юу магад гээд хайлаа. Ibooks.mn гээд монгол хуудас байна. EPUB, MOBI аль алинаар нь Монгол хэл дээр ном татаж болох юм байна. Багадаа унших дуртай байсан Санниковын газар байхаар нь баярлаад татан авч унших гэж үзэв. Тэгтэл ингэж харагддаг юм даа:


Нөгөө алдартай Ө, Ү үсгүүд гардаггүй ээ. Тэгэхээр нь Android дээр фонт дутаж дээ гээд цаг гаруй оролдон байж Android Rooting хийгээд файл систем руу нь орж хартал бүх Android фонтууд нь байж байх юм. Ном уншдаг программ нь системийнхээ фонтыг ашиглахгүй зөвхөн өөрийн хэдэн фонтуудыг ашигладаг, тэр дотор хоёр үсэг маань дутаж дээ. Интернетээр яаж фонт солих вэ гэж хайтал ийм заавар олдож байна. Татсан номоо Calibre EBook Management хэмээх программаар онгойлгоод Convert E-Books -> Look & Feel -> Extra CSS гэсэн хэсэг дээр заавар дээрх CSS кодыг хуулж оруулаад номоо хувиргахад хангалттай аж. Хувиргасан номоо Nook дээрээ нээхдээ харин Publisher Defaults гэсэн чагтыг идэвхжүүлэх хэрэгтэй. Одоо ингэж харагдаж байна:


Одоо Монголоор ном уншаад байж дээ.

PS: Nook дээр Англи-Монгол толь ашиглах мөн хэрхэн хэвтээ хэлбэрээр ном унших талаар бичлэг оруулав: http://mongolian-it.blogspot.com/2011/12/nook-simple-touch.html

2011/10/16

Nao Robot

Ажил дээрээ Nao гэж нэртэй таван ширхэг роботтой боллоо. Анх аваад задалж байгаа байдал нь:
Хийсэн компани нь Youtube дээр танилцуулга болгож ийм бичлэг тавьсан байна:




Энэ робот нэг ширхэг нь 10 мянган евроны үнэтэй, 20 гаруй мотортой, 2 видео камертай, 2 чанга яригч, 4 микрофон, ultrasonic, infrared болон IMU мэдрэгчтэй. Толгой дотроо 500 mhz-ын хурдтай ADM geode гэдэг CPU агуулсан суурилсан системтэй. Анх Robocup гэж роботын хөл бөмбөгийн тэмцээнд орно гэж роботуудаа захиалсан тул авсан роботууд маань хуруу нь ажилдаггүй. Хуруу нь хөдөлдөггүй мөн их сургууль, эрдэм шинжилгээний газарт үзүүлдэг хөнгөлтөнд багтаад нэг роботыг нь 5000 евро, нийт таван роботоо 25 мянган еврогоор авав. Яваандаа блог дээрээ робот болон хиймэл оюун ухааны тухай бичлэгүүд оруулж байхийг хичээнэ ээ.

2011/10/04

Фриц хайрцаг

Сарын өмнө интернетийнхээ хурдыг ихэсгэж 50 Mbit-ийн хурдтай VDSL тавиуллаа. Цаанаас нь Фриц!хайрцаг 7570 гэсэн рүүтэр дагаж ирж байна. Берлиний AVM гэж компанид үйлдвэрлэгдсэн энэ рүүтэр европт нэлээд өргөн тархсан бөгөөд 200 аад евро орчмын үнэтэй зарагддаг, VDSL, WLAN, ISDN, USB, VOIP, DECT гэх мэт их функцтай нэлээд сайн рүүтэрүүдийн нэг юм. Урьд нь 10 евроны үнэтэй рүүтэр хэрэглэдэг байсан учир гайгүй рүүтэртэй боллоо гэж их баярлаад рүүтэрээ залгатал утасны компани маань рүүтэр үйлдвэрлэсэн компанидаа лиценз төлөхгүй гэсэн бололтой зөвхөн VDSL, WLAN болон нэгхэн VOIP сервер дэмждэг фирмвэйр (үйлдлийн систем) суулгачхаж. Тэгэхээр нь бусад функцийг нь яаж идэвхжүүлэх вэ гээд Гүүглээс хайвал фриц хайрцгуудад зориулсан Freetz (Free + Fritz гэсэн үгнүүдээс зохиосон зохиомол нэр) гэж нээлттэй эхийн үйлдлийн систем байдаг юм байна.

За тэгээд фриц хайрцаг дээрээ Freetz суулгахаар шийдэв. Эх кодыг нь татаж авч компайлдчхаад FTP_Uploader гэж програм ашиглаж рүүтэр лүүгээ хуултал рүүтэр маань асахаа болив оо хөөрхий. Асаангуут л хамаг гэрэл нь анивчаад унтарчих юм. Нэлээд хэдэн цаг оролдоод сүүлдээ аргаа бараад фирмвейр хуулдаг програм маань алдаатай хуулаад байж магадгүй гээд өөр хуулдаг програм хайгаад ruKernelTool гэж програм олов. Тэгээд энэ програмыг ашиглаж компайлдсан фирмвэйрээ суулгах гэтэл бас болдоггүй. Утасны компани маань фриц хайрцгийн 16 МB flash memory-г нь 8 MB, 8 MB-аар хоёр хуваачихсан, мөн bootloader нь 8 МB-ийн хэмжээтэй фирмвейр дэмждэг аж. Тэгээд Freetz-ээс хамаг функцийг нь хасаж байж 8 MB-ийн хэмжээтэй фирмвэйр үүсгэж аваад ruKernelTool програмаараа хуулав. Ямар ч байсан рүүтер маань асаж байна. Freetz нь bootloader ашигладаггүй шууд RAM руу хуулаад тэндээсээ flash memory руу фирмвэйр хуулдаг өөрийн гэсэн функцтэй аж. Тэрийг нь ашиглаад анх компайлдсан Freetz-ээ хуулаад рүүтэрээ асаав. Ямар ч байсан DECT нь ажиллаж байна харин интернет холбогддоггүй. Тэгээд дахиад Гүүглээс яагаад интернет болохгүй байна гээд хайв. Тэгтэл утасны болон интернетийн үйлчилгээ үзүүлдэг компани маань Германы цахилгаан холбоо компаниас өөрсдөө интернет үйлчилгээ аваад тэрүүгээр ээ дамжуулж 2 VLAN үүсгээд нэгээр нь интернет нөгөөгөөр нь утасны (Германы цахилгаан холбоо компаниас интернет хөлсөлж байгаа учир аналог утас тавьж болохгүй харин зөвхөн VOIP утасны үйлчилгээ үзүүлдэг, ашиглаж байгаа хүнд бол энэ ялгаа нь бараг анзаарагдахгүй) үйлчилгээгээ явуулдаг аж. Энэ технологийг Next Generation Network гэдэг аж.

За тэгэхээр утас болон интернетээ ашиглалтад оруулахын тулд энэ VLAN болон VOIP тохиргоонууд хэрэгтэй болов. Нөгөө утасны компани энэ мэдээллүүдээ яагаад ч юм их нуудаг аж. Фирмвэйр дээрээ ч гэсэн энэ тохиргоонуудыг олохоос сэргийлсэн хамгаалалтууд хийж. Аз болж 2 жилийн өмнөх фирмвэйр хувилбар дээр нь buffer overflow бололтой нэг алдаа гарч. Фирмвэйрийнхээ тохиргоог экспортлоод нэг сонин тэмдэгт бичээд буцааж тэрийгээ импортлоод өөрийнхөө гэрийн дугаар луу залгатал рүүтэр дээр маань telnet асаж байх юм. Үүнийг нь ашиглаж VLAN, VOIP тохиргоогоо аваад Freetz дээрээ хийтэл бүх юм нь ажиллаж байх нь тэр.

Дараа нь ЖМобайл VOIP рүүтэр дээрээ тохируулах гэж үзэв. Монголчууд болсон хойно ЖМобайлыхан серверээ буруу тохируулчхаж. Рүүтэр ЖМобайлын сервертэй холбогдохоор Digest authentication хийх үед realm гэдэг утга нь хоосон байгаад байв. Фриц хайрцаг маань ийм стандарт биш хариу ирэхээр буруу байна гээд холбогдохгүй байв. Яаг энэ алдааг жилийн өмнө Хашэрдэнэ олоод ЖМобайлын инженертэй холбогдож засуулсан аж. Тэгтэл тэр алдаа нь буцаад гараад ирж хөөрхий. Тэгэхээр нь dtmfbox гэж стандарт биш хариу ирсэн ч гэсэн холбогддог soft voip switch програм рүүтэр дээрээ суулгаж байж ЖМобайл ашигладаг боллоо. За ингээд Монгол утасны номер луу залгахын тулд эхлээд гэрийн утаснаас фриц хайрцагруу залгана, фриц хайрцаг маань цаашаа энэ dtmfbox гэж програмтай холбогдоно, тэндээсээ ЖМобайл VOIP сервертэй холбогдоно, тэгээд Монгол дахь утас дуугарна даа. Буцахдаа буцаад энэ замаараа ирнэ. Рүүтэр дээрээ жишээ нь гэрийн утаснаас 9911-аар эхэлсэн утас руу залгавал ЖМобайл ашигла, 0179-оор эхэлсэн утас уруу залгавал Герман VOIP ашигла гэх мэт заагаад өгчихсөн тул ийш тийшээ залгахад тун амар аж. Фриц хайрцаг маань ямар ч байсан урьд нь ашигладаг байсан 10 евроны рүүтэрийн хажууд жинхэнэ рүүтэр юм байна гэдгийг нэг хоног ашиглаад мэдрэв :)

Фриц хайрцагтай холбоотой бусад бичлэг:

2011/10/02

Хазсан алимын ипад дээр Монголоор

Монгол гарын байрлалыг иймэрхүү маягаар хийв. Харахад бага зэргийн бүдүүлэг мэт санагдаж болох боловч, орос гарын байрлалаас мэдээж дээр шүү дээ :)

2011/06/22

ЧУЛУУНЫ ШӨЛ

1313 оны үед байсан юм санж… Зүүн европын нэгэн мужид байдаг жижигхэн тосгоныхон сүүлд мартахын арга үгүй хүйтэн ширүүн өвлийг туулж гэнэ. Цас бодож байснаас түрүүлж орсон учраас ургацаа бас алдсан байв. Идэх уух зүйлс ховордсон нь тосгоны томчуулын сэтгэлийг зовоох болсон бөгөөд цас хайлах хүртэл тэсэж чадах уу гэдэгтээ эргэлзэж байжээ. Нэгэн өглөө тэр тосгонд аяны богцондоо нэг чулуунаас өөр юмгүй ихэд өлссөн бадарчин ирлээ. "Миний гарт байгаа энэ чулуу бол шидэт чулуу. Энэ чулуу та бүгдэд нь хүрэлцэхээр амттай шөл хийж чаддаг юм. Миний та нараас хүсэх ганцхан зүйл бол - чулууг шөл хийж дуусахаар хамтдаа сууж ууцгаая" хэмээн тосгоны төвд зогсож чулуугаа гартаа атган дээр өргөж чангаар дахин дахин дуудлаа. Шидэт чулууг тойрсон хүмүүс цугларахад нэг их цаг орсонгүй. "Яаж болгох юм бол?" гэсэн асуулт бараг хүн болгоноос гарч гэнэ. "Их амархан. Миний хийх зүйл бол ердөө энэ чулууг хорин минут чанахад л бүгдэд маань хүрэлцэхээр амтат шөл болдог юм" гэж бадарчин хариулав. "Бидэнд тэгвэл тосгонд байдаг хамгийн том тогоо хэрэгтэй юм байна" хэмээн тосгоны нэг нь хэлэхэд "бас цэнгэг уснаас ахиухан" гэж нөгөө нь залгуулж, "мөн хүрэлцэхээр хуурай модноос авчрах хэрэгтэй" гэж гурав дахь нь дуугарав. Тун удалгүй тосгоныхон шидэт чулууны шөлний амтыг үзэхээр шамдан хөдөлцгөөж эхлэв. Ус буцлаад ирэх үесд бадарчин өнөөх чулууг тогоо руу хийлээ. Хагас цагийн дараа бадарчин шөл болсныг мэдэгдээд тосгоны хамгийн хүндэт хөгшнөөс амт чанарыг нь эхэлж шалгахыг хүсэв. "Хм, арай л шингэвтэр байна" хэмээн тосгоны ахмад хэлэхэд "Та юу нэмэрлэхийг санал болгомоор байна? Давс уу эсвэл чинжүү юу?" хэмээн бадарчин угсруулан асуулаа. Тосгоны зарим нь хоол амтлагч авчрахаар ухасхийв. Хоолны амтыг нэмж сайжруулахаар зарим нь бага сага ногоо авчирлаа. "Амт нь дээрдсэн байна. Магадгүй жаахан сонгино болон байцаа хийчихвэл илүү болох юм шиг байна" хэмээн дараагийн амталж үзсэн ховдог байрын нөхөр хэлэхэд тосгоныхноос нэг нь харайн гүйж хэдхэн цагийн өмнө энэ өвлийг үүгээр яаж давна даа хэмээн цөхрөн харж сууж байсан ногоогоо бариад ирлээ. Ингээд бүгдийг тогоо руугаа хийж чанасны дараа бадарчин өөрөө амталж үзэхээр болов. "Шөлний орцыг нэмэхийн тулд жаахан мах, мөн гурилаар шөлөө жаахан өтгөн болгох үлджээ" хэмээн шаардан хийж болгоод дахин амсан шөл болсныг дахин мэдэгдлээ. Бүгдээрээ шөлнөөс цадталаа ууцгааж амьдралдаа ийм амттай шөл ууж байгаагүй гэдэгтэй цөм санал нийлцгээв.

Энэ явдлаас хойш тосгоныхон "Чулууны шөл"-ний түүхийг үргэлж дуртайяа ярьдаг болсон бөгөөд цаг хугацааны туршид түүхээ ярих тоолонд бага зэрэг өөрчлөгдөж байв. Гэхдээ түүх бүрийн эцсийн үр дүн нь бүгд адилхан. Тэр цагаас хойш тосгоныхон урт хугацааны өвөл бүр бүгдээрээ идэх хоолоор элбэг дэлбэг байцгаах болжээ. Мэдээж тосгоны хүмүүсд тэр чулуунд ямар ч ид шид байхгүй нь тодорхой болсон ч харин өнөөх бадарчин тэдэнд, бүгдээрээ цуглан нэгдэх, байгаа нөөцөө хамтдаа хэрэглэх чухал шаардлага бий болжээ гэсэн амин чухал зүйлийг сануулж чадсаныг ойлгоцгоожээ.

2011/02/06

Цагаан сар ба хар хөлс

Сайхан шинэлцгээж байгаа биз дээ миний монголын ард түмэн. Өнгөрсөн жил үхэр мэт удаан байсан бол энэ жил туулай мэт түргэн болж өөрчлөгдөхийг хичээж сууна :) Ингээд энэ цагаан сарыг хэрхэн тэмдэглэж өнгөрүүлснээ товч тийрлэмээр санагдлаа.

Хүний газар байгаа ч гэсэн монгол заншлаар энд байгаа монголчуудтайгаа цагаан сарыг бид амихандаа жижигхэн ч зугаатай тэмдэглэцгээдэг. Танил герман нөхдүүд нийлээд арав гаран хүмүүс болж хөөрцгөөдөг юм. Гэргий маань монголоос захиж авчруулсан еэвэнгийн хэвээр эндээ еэвэн хийж би таваг засна. Битүүний орой бүгд манайд цуглараад бууз идэж, шагай няслаж, төгсгөлд нь морь уралдуулж наадаж өнгөрөөнө. Шинийн нэгэнд нь хүүхдүүд дахин ирж золгож цай хоол идэж тоглож наадсаар тэр өдрийг өнгөрөөдөг юм. Энэ жил бас л энэ заншлаараа өнгөрөөсөн ч хэд хэдэн жижигхэн өөрчлөлт байв.

Өнгөрсөн жилийн цагаан сараар би анх удаа ул боовны хэв зорж ул боов хийж үзэв. Амт чанарыг нь гэргий хариуцаж, хэлбэр галбирийг нь би дааж авлаа. Яагаад ул боов хийх болов гэдэг шалтгаан маань тун энгийн. Хүн гэдэг амьтан сонсож үзээгүй бол хэрхэн мэдэх билээ. Энд буй нийтлэлийг хэрэв би өмнө нь уншсан бол хэзээ ч вэвэн хийж өрөхгүй байх байсан. Ингээд хар гэртээ хаан, бор гэртээ богд болж "үүнээс цааш энэ гэрт вэвэн бүү тавь!" хэмээн зарлиг гаргаваа. Ул боов хийж байсан туршлага байхгүй ч багадаа мод түлээ хагалан энэ тэрүүгээр гүйж байхдаа өвгөн аавын гэрт уригдан ирж ул боов хийж байсан хүний царай дүрсийг нь санахгүй ч ул боовны хэв, хийж буй дүр зураг бүдэг бадаг тархинд байсан тул хийж туршихаар шийдэв. За ингээд дараах маягаар бужигнаваа.

  • Эхлээд гүйж гараад дэлгүүрээс сийлбэрийн хутга авав.
  • Юүтүбээс сийлбэрлэдэг нөхдүүдийн бичлэгийг баахан харав.
  • Inkscape програм дээр үндсэн загвараа зурав.
  • Зурсан зургаа лазер хэвлэгчээр хэвлэж авав.
  • Модны дэлгүүрээс дөрвөлжин модны тайрдас худалдаж авав.
  • Модон дээрээ хэвлэсэн цаасныхаа хорыг нь харуулж байгаад дээрээс халуун индүүгээр дарав.
  • Модон дээр буусан хар хороо дагуулан сийлэв.
  • Гэргийн тос амтлагч хольсон гурилыг махны машинаар хоёр машиндав.
  • Хэвэн дээрээ гурилаа дарж боовоо бэлдээд халуун зууханд хагас цаг болгов.

Ингээд ул боовоороо гурван давхар тавгийн идээ засаж, голд нь хайлмаг хийж тавьж чихэр жимсээр бүрэн хэсэг додигор суулаа шүү дээ :) Сийлэх явц бол надад гурав байна уу дөрвөн цаг л болсон санагдаж байна. Гэхдээ гурав хоног хүзүү чилж байсан санагдаж байна.

Энэ зураг бол шинийн дөрвөний зураг юм. Таваар гурав эгнүүлэх байсныг дөрвөөр гурав эгнүүлж алдсан алдаа бий. Энд байгаа бүх монголчууд маань шинийн нэгэндээ бүгд уулзчихсан болохоор ингэсгээд тавгийн идээгээ хураая даа гэж ярилцаж байхдаа зургийг нь авч тэрлэх санаа төрсөн билээ. Баруун захад нь байгаа хэв бол вэвэнгийн хэв. Голдоо түмэн наст хээтэй болохоор харсан герман хүмүүс эхлээд их гайхна. Би тэгэхээр нь "наадах чинь цэвэр нацист боов шүү" гэж наргидаг байв. Энэ жил ул боовныхоо хэмжээг нь томруулж хээ хуарыг нь шинээр хийе гэж бодсон ч амжаагүй юм. Байгаа хот маань боомт хот болохоор ул боов маань голдоо зангуутай эргэн тойронд нь усны долгион дүрсэлж хийсэн орон нутгийн сэдэвт боов юм :). Гэхдээ дараа жил би өөр боов хийх бодол бий. Санаагаа төгөлдөржүүлэх зорилгоор энэ удаа дэлгэмээргүй байна.

Дараах зурган дээр гэртээ байгаа шагайнуудаа харуулахыг хүсэв. М үсэг болгосон шагайнууд бол монголоос ирсэн шагайнууд, Е үсэг болгосон шагайнууд бол бидний энэ европд идсэн хонины шагайнууд билээ. Тус тусаас нь дундаж хэлбэртэйг нь сонгон авч голд нь зэрэгцүүлсэн байгаа. Үнэхээр ялгарч том харагддаг юм. Энд төрөл бүрийн үйлдрийн хонь бий. Зарим айл зөвхөн эдлэн газрынхаа өвсийг тайрах зориулалтаар тэжээдэг. Миний идэж чадаагүй, бас эвгүйцээд эвдэж чадаагүй хонины үйлдэр бол кэнгэрүү төрлийн хонь байсан юм. Шулах ч мах байхгүй, шувтан бор арьсан махыг хараад хонь уу гөрөөс үү гэж асуухаар амьтан байдаг юм байна лээ :)

Өнгөрсөн жил бол миний хувьд надад маш их юм бодуулсан жил юм. Энэ жил бол харин бодсон бодлоо гүйцэлдүүлэх жил!

2011/01/30

Андройдтой гар утас дэмий (3)

Өнгөрсөн долоо хоногт ажлаас гар утас өгье, Samsung Galaxy S, HTC Desire HD хоёроос аль нэгийг нь сонгоод ав гэв. Нөгөө Самсунг битгий аваарай гэж орилоод байсан нөхөр чинь хаширдаггүй, Galaxy-г нь авъя гэлээ. AMOLED дэлгэцтэй, дэлхий даяар 10 сая ширхэг зарагдсан мөн Google Nexus S-тэй ижил hardware-тай болохоор нь дажгүй байх гээд сонгосон хэрэг л дээ. Дэлгэц нь бол үнэхээрийн өөлөх аргагүй байв. Гоё зураг background picture болгоод хийчихсэн чинь өнгө энэ тэр нь хачин сайхан ялгарч харагдаад нүдээ салгамааргүй эд аж. Жаал оролдож сууж байгаад Google Map асаатал байгаа газрыг маань ердөө 100 метрийн нарийвчлалтай олж байх юм. Тэгэхээр нь GPS хиймэл дагуулуудыг олог гээд цонхны тавцан дээр тавьчхаад цагийн дараа хартал олоогүй л байв. Манай ажлын өрөө 14 давхарт, ойр хавьд өндөр байшин байхгүй уг нь олчихмоор л юм даа гэж гайхаад Гүүглдлээ. Өө тэгтэл нөгөө 10 сая ширхэг зарагдсан утасны GPS нь ноотой юм байна (Nexus S дээр засагдаж). Тэгэхээр нь утасныхаа тухай цааш нь хайтал бас нэг ийм файл системийн проблемтой юм байна. Засахын тулд заавал ч гүй утсаа rooting хийх аж. Ажлын утас хамаагүй оролдож болохгүй тул тэгсхийгээд сэтгэл дундуур орхив. Энэ Андройд утаснууд байгаагаар нь ашиглаж болдоггүй дандаа нэг проблемтой сонин золигууд байна. Ер нь Андройд утас авах гэж байгаа бол болж л өгвөл Гүүглийн Nexus болохгүй бол HTC-ын гар утас авбал зүгээр байх. Бусад нь бол шал дэмий. Би лав дараачийн удаа Ифон л авнаа...

2011/01/26

Андройдтой гар утас дэмий (2)

Самсунгийн хийсэн Андройд гар утас битгий аваарай, авбал гар утсанд чинь тохирсон шинэ Андройд хувилбарыг Самсунг гаргана гэж найдаад хэрэггүй шүү гэж хүмүүст сануулаад байсан чинь Самсунгаас долоон дор компаниуд цаана нь хэд хэд байдаг юм байна. Самсунгтай тохиолдолд ямар ч байсан утсандаа хувь хүмүүсийн нөхсөн Андройд суулгах боломжтой. Би хуучин Самсунг утсандаа эхлээд Galaxo (Андройд 1.6) дараа нь GAOSP (Андройд 2.2) суулгаад хэрэглэж байв. Мэдээж хувь хүн хийсэн хувилбарууд тул driver энэ тэр нь дутаад төгс ажиллаж чадахгүй л дээ. Гэхдээ анх миний гар утсан дээр сууж ирсэн Андройд 1.5 аас ямар ч байсан хамаагүй илүү байлаа. Тэгтэл та SonyEricson юм уу Motorola-гийн хийсэн Андройд гар утас худалдаж авсан бол ингэж хувь хүний нөхсөн Андройд суулгах ямар ч боломж байхгүй. Учир нь эдгээр компаниудын утаснууд signed bootloader ашигладаг. Bootloader нь суурьшуулсан системийн үйлдлийн системийг ачааллах, мөн шинэчлэх үүрэгтэй программ юм. Signed bootloader нь үйлдлийн систем шинэчлэхдээ шинэ суулгах гэж байгаа хувилбарыг зөв digital signature-тай байна уу гэж шалгаад таарч байвал суулгадаг bootloader. Уг нь Digital signature файлыг хэн үүсгэсэн гэдгийг тэмдэглэдэг, мөн ямар нэгэн хөндлөнгийн этгээд тэр файланд өөрчлөлт оруулагүй гэж батладаг эд л дээ. Digital signature үүсгэхийн тулд нууц болон нийтийн гэсэн хоёр түлхүүр байдаг. Нууц түлхүүрийг файлаа sign болох гэж байгаа этгээд (SonyEricson, Motorola) л мэднэ, харин нийтийн түлхүүрийг файлыг шалгах гэж байгаа бүх этгээтүүд мэднэ. Тэгэхээр гар утас signed bootloader-той тохиолдолд та тэр нууц түлхүүрийг нь мэдэхгүй л бол гар утасныхаа үйлдлийн системийг шинэчлэж чадахгүй гэсэн үг. Мэдээж хийсэн компаниуд нь шинэ Андройд гаргаад байвал энэ нэг их тоогоод байх зүйл биш л дээ. Тэгтэл SonyEricson болон Motorola аль аль нь хуучин утаснууддаа шинэ Андройд хувилбар гаргахгүй гээд зарлачихсан байгаа юм. Тэгэхээр та SonyEricson юм уу Motorola авсан бол хийсэн компаниудаас шинэ Андройд хувилбар хүлээгээд ч хэрэггүй, нөхсөн Андройд ч суулгах ч боломжгүй нэг ёсондоо хэрэггүй хог авчихлаа гэсэн үг. Андройдтой гар утаснууд дэмий юмаа... (Үргэлжлэл бий)

Андройдтой гар утас дэмий (1)

Жил хагасын өмнө шинэ гар утас худалдаж авахаар боллоо. Би ер нь болж өгвөл нээлттэй эхийн программ хангамж ашиглахыг боддог юм. Тийм учир Ифон авахгүй харин Андройттой гар утас авъя гэж шийдэв. Нээлттэй үйлдлийн систем юм чинь хамгийн шинэ хувилбарыг өөрөө компайлдаад хуулчихна, элдэв бусын юм дутвал өөрөө нөхчихнө гэж бодсон хэрэг. Тухайн үед ердөө гуравхан төрлийн гар утас худалдаанд байлаа: HTC Dream, HTC Magic болон Samsung Galaxy I7500. Бүгд Андройд 1.5 хувилбартай. Энэ хэдээс Самсунг нь дажгүй санагдсан тул гүйж очоод авчхав. Гар утсандаа эхлээд нэлээд сэтгэл хангалуун байлаа. Программууд нь крэйшдах, заримдаа гар утас гэнэт унтрах гэх мэт алдаа зөндөө байсан болов ч хэдхэн сарын дараа Андройд 1.6 гарах юм чинь тэрийг суулгачихвал засагдчих байх гээд тоосонгүй. Гүүгл ч удалгүй Андройд 1.6 хувилбараа гаргав. Самсунг тэрийг нь утсандаа тохируулаад удахгүй тараах байх гээд хүлээлээ. Хүлээж байх хооронд Самсунг шинэ Андройд хувилбартай гар утаснууд шинээр худалдаанд гаргаж байсан болов ч харин миний Galaxy I7500 д зориулсан Андройд 1.6 байдаггүй ээ. Худалч хүнд бүтэн жил өнгөрсний дараа Самсунг миний утсанд тохирсон Андройд 1.6 гаргав. Тэгтэл одоо Гүүглэ Андройд 2.0, 2.2, 2.3 гээд шинэ хувилбарууд гаргачихсан байдаг. Самсунг харин байдаггүй ээ. Самсунгийг хүлээж ядсан зарим нэг нөхдүүд өөрсдөө Андройд 2.2-ыг Galaxy I7500-д тааруулж нөхөж эхэлдэг юм байна. Тэрийг нь суулгаж аваад удаагүй байтал утас маань бороонд нороод эвдэрчхэв. Сүүлд нь бодоод байсан чинь Самсунг шинэ утас зарж байж л ашиг олно, харин хуучин утаснууддаа шинэ Андройд хувилбарыг тохируулж тараавал Самсунгд ямар ч ашиггүй учир тэгэхгүй байгаа аж. Өнөөдрийн ашгаа бодоод ирээдүйн хэрэглэгчээ алдсан дэндүү харалган бодлого юм даа. Тэгээд уур хүрээд хавь ойрын хүмүүст Самсунг гар утас битгий аваарай гэж баахан захилаа. (Үргэлжлэл бий)

2011/01/24

DSLR зургийн аппарат

Сүүлийн хэдэн жил (сонирхогчдын) DSLR зургийн аппаратын үнэ буураад хүн болгон л ийм аппараттай болж байх шиг байна. Манайх ч бас юу дутах вэ гээд хэдэн жилийн өмнө Canon EOS 400D худалдаж аваад тун удалгүй линзээр нь унагаад эвдэлчихлээ. Хүчтэй унасан болохоор линз, аппаратын их бие мөн спичк нь эвдэрчхэж. Барууны оронд электроникийн бараа засуулах, шинээр худалдаж авах хоёр бараг яалгаагүй тул зав гарвал өөрөө засна гэж бодож явсаар байтал өнгөрсөн намар Nikon 40dx бэлгэнд авав. Сар ч болоогүй байтал байтал бага хүү үймүүлж гүйгээд шинэ аппаратыг маань ширээн дээрээс татаад унагачихлаа. Бас л линзээрээ унаад линзийг нь зургийн аппараттай тогтоодог хуванцар нь хуга үсэрчхэж. Энэ удаа яаг өөрөө засдаг баатар болоод (Nikon сервис ийм эвдрэлийг 70 орчим еврогоор засдаг юм байна) 13 евроны үнэтэй солих эд ангийг нь эндээс захиалж авав. Ганц хуванцар цагираг хэдхэн минутын дотор солих байх гэж бодтол тийм биш аж. Өчнөөн шрүүп тайлж баахан юм задалсаар байгаад хагас цагийн дараа л дуусав. Ямар ч байсан ажиллаж байна. Хүчтэй унасан тохиолдолд заримдаа линз доторх шилэн линз нь хөдөлчхөөд фокус нь тохирохоо больчихдог юм байна. Миний линз харин тэгээгүй бололтой, баахан зураг авч үзлээ ямар ч байсан тийм юм анзаарагдсангүй. Над мэтийн DSLR ашиглаж мэддэггүй хүмүүс дараагийн удаа шинэ зургийн аппарат авбал жижигхэн компакт аппарат авсан нь дээр юм байна. Эвдрэл багатай, сенсор нь тоос болно гэсэн зовлонгүй, үнэтэй линз авах ч хэрэг байхгүй, хөнгөхөн гээд тоочоод байвал олон давуу талтай юм байна даа :)

2011/01/04

Нар тал хиртэв

Өнөөдөр өглөө 08:00 -аас 11:00 хүртэл Европт нар тал хиртэв. Харамсалтай нь Берлинд битүү үүлтэй, цас орж байсан тул сүртэй мэдэгдсэнгүй.